31e Zondag door het Jaar

Jaar B, 2024

Onze maatschappij is gevuld met regels en voorschriften, opgelegd door de overheid om elk mogelijk risico uit te sluiten. Natuurlijk zijn regels nodig, maar soms moeten ze worden opgeschoond, want regels die niet langer van nut zijn, kunnen leiden tot verwarring. Het is dan ook niet vreemd dat velen zich afvragen: “Waar draait het nu eigenlijk om?”

Dit menselijke verlangen naar regels is ook in de Kerk altijd aanwezig geweest. De oudere generaties herinneren zich vast nog de vele kerkelijke voorschriften, waarvan de betekenis niet altijd even duidelijk was. Maar in de tijd van Jezus was de situatie zelfs nog complexer. De joodse gemeenschap kende toen 365 voorschriften, een enorme uitwerking van de oorspronkelijke tien geboden die Mozes op de berg Sinaï aan het volk had gegeven. Schriftgeleerden en farizeeën zagen nauwlettend toe op naleving, soms met grote strengheid, zoals het sabbatsgebod. Toen Jezus op sabbat een zieke genas, kreeg Hij het verwijt dat dit werk niet op de heilige rustdag hoorde.

Geen wonder dat iemand bij Jezus komt met de vraag: “Wat is nu eigenlijk de kern van alles?” De man is geraakt door Jezus’ woorden en zoekt een eenvoudig antwoord. Jezus gaat echter niet in op de details van elk voorschrift. Hij wijst de luisteraars op de kern van Gods gebod, zoals elke Jood die kende: “Luister, Israël! Bemin de Heer, uw God, met heel uw hart, ziel en verstand… en bemin uw naaste als uzelf.” Deze twee geboden zijn als de twee kanten van dezelfde medaille. Jezus brengt het oerwoud van regels terug tot deze basis.

Jezus begint bij de liefde voor God, want God is een God van mensen. Het is Zijn liefde die wij beantwoorden door lief te hebben. Jezus zelf is hierin ons voorbeeld; Hij roept op tot geloof en liefde. Deze twee horen samen en versterken elkaar. Geloof zonder liefde verarmt ons, en liefde zonder geloof verliest haar diepere wortels. Jezus is onze inspiratie en norm, niet onze eigen opvattingen. Zonder dit kompas glijden we af en maken we onszelf tot de maatstaf, zoals de normvervaging in onze maatschappij laat zien.

Wat is dan belangrijk in het leven? Het antwoord dat Jezus ons geeft, is eenvoudig en richtinggevend: Bemin God en bemin je naaste. Met dit kompas kunnen we ons leven koers geven, ook in de complexe wereld van vandaag, vol nieuwe uitdagingen. Jongeren zoeken naar de juiste invulling van hun leven, gebaseerd op integriteit en waarheid. Ze staan voor veel keuzes en snelle veranderingen. In deze wereld zoeken we allemaal naar een anker, een basis die ons denken en handelen richting geeft: de liefde voor God en de naaste.